Posted 2015-06-04
Alles in het leven is tegenwoordig digitaal, maar de radio is eigenlijk niet veranderd sinds de invoering van FM in de jaren '50. Maar als we dit promotiefilmpje van een jaar geleden mogen geloven is de radio nu ook hard op weg om digitaal te worden! Dat wilde ik zelf wel eens horen, dus gister heb ik mijn eerste digitale radio gekocht.
Tegenwoordig luister ik eigenlijk zelden nog naar de daadwerkelijke radio. Wel luister ik veel naar fragmenten van NPO Radio 1, maar dat doe ik dan via de podcast feed, of, als ik te laat ben (de fragmenten zijn minder dan een dag beschikbaar via de feed), via de website. Plus naar de podcast van Met het Oog op Morgen. Op die manier kan ik luisteren waar en wanneer ik wil via 'm iPhone.
In het verleden luisterde ik ook wel via een radiowalkman, maar het probleem is dat in Den Haag de ontvangst van Radio 1 abominabel is: de zender IJsselstein/Lopik is ver weg en komt daarom zwak door (veel zwakker dan Radio 2 en 3FM vanaf dezelfde toren) en de steunzender in Den Haag is heel zwak en is dus niet echt een alternatief. Op de fiets raak ik dus steeds het signaal kwijt.
Met dit alles in het achterhoofd heb ik bij de winkel om de hoek een Sangean DPR-65 Basic aangeschaft. De DPR-65 ontvangt zowel FM als DAB+ (Digital Audio Broadcasting), maar geen AM/middengolf. FM werkt zoals te doen gebruikelijk, met een goede scanfunctie om snel zenders te vinden en vijf voorkeuzeknoppen om ze onder op te slaan. DAB initialiseert automatisch bij het voor het eerst aanzetten. De radio gaat dan op zoek naar zenders. Op dit moment zijn er twee DAB-zenders in de regio Den Haag: vanaf de communicatietoren zendt de publieke omroep uit, en vanaf een gebouw in Rijswijk de landelijke commerciëlen. Bij DAB zendt iedere zender een zogenaamde "multiplex" uit, die meerdere kanalen bevat. Hiermee kan ik momenteel de volgende kanalen ontvangen:
| Naam | Multiplex |
| 100% NL | DAB+ |
| 10 Gold | DAB+ |
| 3FM Alt | NPO |
| Arrow CR | DAB+ |
| BNR | DAB+ |
| Classic | DAB+ |
| Efteling | DAB+ |
| JUIZE! | DAB+ |
| NPO 3FM | NPO |
| NPO FunX | NPO |
| NPO R1 | NPO |
| NPO R1Ex | NPO |
| NPO R2 | NPO |
| NPO R4 | NPO |
| NPO R5 | NPO |
| NPO R6 | NPO |
| NPO Test | NPO |
| Qnonstop | DAB+ |
| Q-music | DAB+ |
| R Maria | DAB+ |
| RADIO538 | DAB+ |
| Radio 10 | DAB+ |
| Sky Hits | DAB+ |
| SkyRadio | DAB+ |
| SLAM!FM | DAB+ |
| Sublime | DAB+ |
| SublYou | DAB+ |
| Top 2000 | NPO |
| Veronica | DAB+ |
Ofwel: de zenders worden in alfabetische volgorde weergegeven. Met de op/neer-toetsen kan je hier dan doorheen lopen en met "select" een nieuwe zender selecteren. Hiervan kan je er weer vijf onder de voorkeuzeknoppen zetten. Tussen kanalen binnen dezelfde multiplex overschakelen gaat vlot, maar van de ene multiplex naar de andere duurt wel een paar tellen. Het geluid is digitaal, en heeft dus geen ruis of andere bijgeluiden. Wel kan de ontvangst wegvallen, met name als je onder een viaduct doorgaat en dergelijke. Volgens mij is er flink nagedacht om de overgang niet al te abrupt te maken.
De geluidskwaliteit voor spraak is heel goed, voor muziek nogal variabel. In sommige gevallen klinkt het gewoon goed, hoewel iets minder helder dan dezelfde muziek met CD-kwaliteit. Maar soms klinkt de muziek als een MP3 uit de jaren '90.
De DPR-65 is een klein tafelmodel radio met sprietantenne, en dus niet ideaal voor gebruik op de fiets. Maar hij is klein genoeg om in m'n zak te steken. Als ik de antenne dan half uittrek is de ontvangst prima in de stad, veel beter dan Radio 1 op de FM. En het grote voordeel is dat je nooit hoeft na te denken over schakelen tussen de hoofdzender en een steunzender, want bij DAB zenden alle landelijke zenders op dezelfde frequentie uit, via een zogenaamd "single frequency network".
Naast de landelijke zenders wordt er nu ook gewerkt aan een vijftal regionale multiplexen waar de regionale publieke en commerciële omroepen gebruik van zullen maken. Deze regio's komen niet overeen met de (provinciale) dekkingsgebieden van de regionale omroepen, dus niet alleen zullen er meerdere regionale publieke omroepen per regiomultiplex uitzenden, ook zullen sommige regionale omroepen via meerdere regiomultiplexen te horen zijn. Bijvoorbeeld, ik was in de buurt van Maassluis, waar ik de multiplex zuidwest kon ontvangen, waarop ook Radio Rijnmond zit. Radio Rijnmond gaat ook via multiplex west uitzenden zodra die de lucht in gaat per 1 september. Maar op dit moment is bijvoorbeeld Radio West nog niet via DAB te ontvangen. Er zijn vooralsnog geen plannen om lokale zenders via DAB uit te gaan zenden.
Binnen is de ontvangst van de NPO-kanalen nog niet erg goed: aan de ene kant van het huis gaat het net, aan de andere kant absoluut niet. De commerciële omroepen komen wel sterk door. De NPO gaat echter in de loop van 2015 fase 3 van de DAB-uitrol uitvoeren, waarmee de ontvangst binnen een stuk beter moet worden. Om dit te bereiken komen er nog flink wat zenders bij, ook in kleinere plaatsen zoals Hoek van Holland en Oegstgeest. Ik hoop ook dat de zender in Den Haag een wat sterker signaal gaat uitzenden, want je zou toch denken dat je op maar een paar kilometer van de zender een goed signaal binnen zou moeten krijgen.
De DPR-65 werkt met twee AA-batterijen en kan daarnaast met een USB-kabel gevoed worden. Als je oplaadbare batterijen gebruikt kan de radio zelfs de batterijen opladen. Je hebt zo dus zowel het voordeel van USB-voeding als het gebruik van normale batterijen! Wel jammer dat-ie er nogal hard doorheen gaat. Met twee oplaadbare batterijen deed ik twee uur en tien minuten. Weliswaar zijn dit niet erg nieuwe batterijen met beperkte capaciteit, maar toch.
Conclusies
DAB is vooral erg handig: geen geknoei meer met frequenties, zoek gewoon je favoriete zender op in de lijst. Met name in de auto lijkt me dit erg handig, ik zou bij het kopen van een nieuwe auto of autoradio dan ook kijken of je zonder enorme kosten een model met DAB kan krijgen. Wandelend of met de fiets kan DAB ook voordelen hebben, en zo niet, dan kan je altijd terugschakelen op de FM. Maar ik zou wel kijken naar de batterijduur. Als je niet zo'n fanatieke radioluisteraar bent kan streamen via je smartphone een goed alternatief zijn, hoewel dit flink ten koste van de mobiele megabytes en je batterij kan gaan.
Voor thuis zou ik nog even de kat uit de boom kijken: de dekking binnenshuis is vaak nog slecht, en thuis kan je ook via de kabel of je TV-settopbox naar de radio luisteren, of via het internet.